Σύμφωνα με στοιχεία τις Αμερικανικής ψυχιατρικής εταιρίας τα παιδιά μέχρι την ενηλικίωση τους θα παρακολουθήσουν μέσα από τα βιντεοπαιχνίδια, την τηλεόραση και τον κινηματογράφο πάνω από 200,000 σκηνές βίας και 400.000 δολοφονίες! Τα Μ.Μ.Ε προβάλλουν εκτενώς κάθε μορφή βίας και ειδικότερα τα νυχτερινά δελτία οπου προς τέρψιν της τηλεθέασης δείχνουν εικόνες τόσο σκληρές που επηρεάζουν τον ψυχισμό ενός ενήλικα προκαλώντας του αποτροπιασμό, πόσο μάλλον στα παιδία.
Το Χόλυγουντ από την δεκαετία του 70` τροφοδοτεί την κινηματογραφική αγορά με ταινίες στις οποίες τα χειρότερα εγκλήματα περιγράφονται με εκτενή τρόπο και επειδή δεν μου αρέσουν οι ηθικολογίες υπενθυμίζω πως κάθε καλλιτεχνική δημιουργία είναι ελεύθερη και έχει το άλλοθι να χρησιμοποιεί οποιοδήποτε θέμα για την επίτευξη του στόχου της, αλλά είμαι αντίθετος στην εκμετάλλευση του θεατή προσφέροντας του ακραίο θέαμα και ποντάροντας στην περιέργεια του να έχεις σαν στόχο μεγαλύτερες εισπράξεις, επίσης θεωρώ απογοητευτικό το γεγονός πως σκηνές βίας μπορούν να αποτελούν μέσω ψυχαγωγίας.
Στις Η.Π.Α. διαπιστώθηκε με έρευνα, ότι μετά την εισαγωγή της τηλεόρασης στο σπίτι, αυξήθηκαν δραματικά τα ποσοστά βίας και εγκληματικότητας. Επειδή το παιδί σύμφωνα με τη θεωρία της κοινωνικής μάθησης έχει την τάση να μιμείται, θεωρείται από τους μελετητές, ότι το παιδί μιμείται την άσκηση βίας που βλέπει στην τηλεόραση.
Η συχνή παρακολούθηση τηλεοπτικής βίας μπορεί να εθίσει τους τηλεθεατές, έτσι ώστε να είναι λιγότερο ανήσυχοι και ευαίσθητοι ως προς το φαινόμενο της βίας. Κάποιος που γίνεται αναίσθητος σε φαινόμενα βίας, είναι πιο πιθανό να συμμετάσχει σε βίαιες πράξεις.
Ερευνά δείχνει, ότι πρόσωπα, που βλέπουν ταινίες με περιεχόμενο βίαιων και επιθετικών μορφών συμπεριφοράς, είναι λιγότερο επηρεασμένα από τη βία αργότερα. Επιπλέον, θεατές της τηλεοπτικής βίας τείνουν να αντιδράσουν λιγότερο συναισθηματικά στη βία από άλλους θεατές.
Η βία σημαδεύει τα παιδιά
Ειδικοί υποστηρίζουν πως φαινόμενα βίας μέσα στην οικογένεια μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο στο ψυχισμό του παιδιού. Έρευνα του καθηγητή Seth Pollak πάνω στην ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου κακοποιημένων και μη παιδιών έδωσε παρόμοια αποτελέσματα σε σχέση με τη συναισθηματική ένταση. Ο κ. Pollak δημιούργησε ένα ανώδυνο πείραμα σαν παιχνίδι, στο οποίο ζητούσε από τα παιδιά να κοιτάξουν μια σειρά προσώπων και να βρουν τα χαρούμενα, φοβισμένα ή θυμωμένα πρόσωπα, πατώντας ένα κουμπί κάθε φορά. Κατά τη διάρκεια του πειράματος τα παιδιά φορούσαν μια κάσκα με ηλεκτρόδια ώστε να μπορεί να μετρηθεί η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου. Το ζητούμενο ήταν να μετρηθεί μια έντονη αύξηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο, ως αποτέλεσμα ενός συγκεκριμένου ερεθίσματος. Η ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου ήταν ίδια τόσο για τα κακοποιημένα όσο και για τα μη κακοποιημένα παιδιά όταν επρόκειτο για χαρούμενα ή φοβισμένα πρόσωπα. Υπήρξε όμως μια δραματική αύξηση της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου των κακοποιημένων παιδιών όταν βρέθηκαν αντιμέτωπα με τις εικόνες των θυμωμένων προσώπων.
Οι επιπτώσεις του θυμού
Η ηλεκτρική αντίδραση του εγκεφάλου τους στο ερέθισμα του θυμωμένου προσώπου ήταν πολύ έντονη και μακράς διάρκειας. Ο λόγος γι' αυτή την έντονη αλλαγή είναι, σύμφωνα με τον καθηγητή Pollak, ότι ο θυμός των γονιών είναι ένα πολύ έντονο στοιχείο, ότι κάτι πρόκειται να συμβεί στο οικογενειακό περιβάλλον, και η επιβίωση του παιδιού ουσιαστικά εξαρτάται από τη γρήγορη και άμεση ικανότητά του να αναγνωρίσει το σήμα του θυμού και τις επερχόμενες αλλαγές. Αυτή η εγρήγορση προς τον θυμό γίνεται μια αυτόματη συναισθηματική αντίδραση για το άτομο, που ως ενήλικος τείνει να ερμηνεύει ακόμη και ουδέτερα ή ασαφή ερεθίσματα ως απειλητικά, πράγμα το οποίο εμποδίζει τη σύναψη υγιών σχέσεων με άλλους ενηλίκους.
Σε μια ακόμη ενδιαφέρουσα έρευνα που εξέτασε το ζήτημα αυτό, επιστήμονες από το πανεπιστήμιο της Μινεσότα, μελέτησαν 134 έφηβους ηλικίας 10 έως 15 ετών.
Διαπίστωσαν ότι έχει μεγαλύτερη επιρροή στους έφηβους αυτά που αισθάνονται και αντιλαμβάνονται από τη συμπεριφορά των γονιών παρά αυτά που τους λένε οι γονείς τους. Με λίγα λόγια είναι οι πράξεις των γονιών που έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία για τον παραδειγματισμό των εφήβων.
Εάν οι γονείς τους, τους μεταφέρουν το μήνυμα και με τις δικές τους πράξεις ότι η βία δεν είναι ένα αποδεκτό μέσο στην κοινωνία για επίλυση διαφορών με τους συνομήλικους τους και άλλους, τότε οι πιθανότητες χρήσης βίας στη συμπεριφορά τους, μειώνονται ουσιαστικά.
Οι βίαιες σκηνές που παρακολούθησαν ένα αγόρι ή κορίτσι στην παιδική ή στην εφηβική ηλικία, επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον χαρακτήρα τους και τα προδιαθέτουν για βίαιη ή εγκληματική συμπεριφορά.
Η απόρριψη από τους γονείς της βίας ως μέσο αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων ή διαφορών, προστατεύει τους εφήβους και μειώνει τις πιθανότητες εμπλοκής τους σε συγκρουσιακές διαμάχες που χαρακτηρίζονται από βίαιες συμπεριφορές με άλλους νέους.
Μικραίνουν οι ηλικίες*
Το πρόβλημα της βιαιότητας των ανηλίκων έχει επιταθεί και αδιάψευστος μάρτυρας είναι οι αριθμοί. Όπως διαπιστώνεται από τις καταγραφές παραβάσεων της αστυνομίας και στοιχεία των δικαστηρίων ανηλίκων, η βαρύτητα των πράξεων (ληστείες, κλοπές, διακίνηση - χρήση ναρκωτικών, σύσταση συμμορίας, επικίνδυνη σωματική βλάβη, ανθρωποκτονία κ.ά.) και η συχνότητα αυξάνονται, οι ηλικίες συνεχώς μικραίνουν. Τα 16-17 χρόνια, που ήταν ο μέσος όρος ηλικίας των ανήλικων παραβατών το ’90, «έπεσαν» στα 13-14 χρόνια, ενώ πλέον παρουσιάζονται και σοβαρά περιστατικά στις ηλικίες 7-12 ετών. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Δικαστηρίου Ανηλίκων Αθηνών, 103 ανήλικοι 7-12 ετών είχαν προσαχθεί το δικαστικό έτος 2001-2002 σε μονομελές δικαστήριο. Το 2002-2003, ο αριθμός τους ανέβηκε στα 207 παιδιά και από αυτά τα 64 δικάστηκαν από τριμελές δικαστήριο («βαριές» περιπτώσεις). Μέσα σε ένα χρόνο, δηλαδή, το ποσοστό των προσαχθέντων στην ηλικιακή ομάδα 7-12 ετών, επί του συνόλου των προσαχθέντων ανηλίκων, αυξήθηκε από 2,35% σε 8,9%.
Η συνολική εικόνα για όλες τις ηλικιακές ομάδες ανηλίκων έχει ως εξής: Το δικαστικό έτος 2001-2002 προσήχθησαν 2.643 ανήλικοι στο δικαστήριο Ανηλίκων Αθήνας και καταδικάσθηκαν 1.703, ενώ το έτος 2003-2004 προσήχθησαν 3.025 και καταδικάσθηκαν 1.860. Την 1η Ιανουαρίου 2004, στα τρία σωφρονιστικά καταστήματα ανηλίκων (Αυλώνα, Κασσαβετείας και Βόλου) ήταν κρατούμενοι 496 ανήλικοι. Την 1η Ιανουαρίου 2006 ήταν κρατούμενοι 576 ανήλικοι. Και μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια για την εγκληματικότητα των αλλοδαπών ανηλίκων: Το 2004 προσήχθησαν συνολικά 1.163 Ελληνες και 123 αλλοδαποί.
(ο πίνακας με τα στατιστικά στοιχεία δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΘΝΟΣ στις 5/6/2006)
Παραβατικότητα ανηλίκων 2004-2005 (Α΄ εξάμηνο)
2004 2005 (Α΄ εξάμηνο)
Αδικήματα Υποθέσεις Δράστες Ημεδαποί Αλλοδαποί Υποθέσεις Δράστες Ημεδαποί Αλλοδαποί
Κλοπές 648 873 602 271 338 450 330 120
Διακεκριμένες κλοπές 109 90 65 25 9 16 13 3
Ληστείες 24 35 25 10 11 26 25 1
Απόπειρες ανθρωποκτονίας με πρόθεση 2 3 - 3 - - -
Ναρκωτικά 101 115 89 26 57 66 56 10
Ανθρωποκτονίες 1 1 - 1 - - - -
Φθορά ξένης ιδιοκτησίας 15 22 18 4 11 8 7 1
Βιασμός 5 5 3 2 - - - -
Διακεκριμένςε περιπτώσεις φθοράς 9 16 15 1 3 6 4 2
Επικίνδυνη σωματική βλάβη 2 2 2 - 3 3 1 2
Απλή σωματική βλάβη 12 17 14 3 7 9 9 -
Νόμος περί όπλων 17 28 23 5 7 9 9 -
Videogames στα «άκρα»
Ο Warren Leblanc το Φεβρουάριο του 2004 παρέσυρε το φίλο του σε πάρκο με σκοπό να τον ληστέψει. Όταν μετά από λίγες ώρες έφθασε η αστυνομία βρέθηκε μπροστά σε ένα αποτροπιαστικό θέαμα. Ο Stefan είχε χτυπηθεί βάναυσα με σφυρί, ενώ το σώμα του έφερε αλλεπάλληλες μαχαιριές. Οι γονείς του άτυχου παιδιού υποστήριξαν ότι η δολοφονία ήταν «εμπνευσμένη» από το Manhunt, ένα εξαιρετικά βίαιο video game, που συνήθιζε να παίζει ο Leblanc. Η αστυνομία αρνείται οποιαδήποτε σχέση του παιχνιδιού με την άγρια δολοφονία και επισημαίνει πως μοναδικό κίνητρο ήταν η ληστεία. Παραδέχεται ότι ανακάλυψε ένα αντίγραφο του παιχνιδιού, αλλά στο δωμάτιο του Stefan και όχι του Leblanc. Οι γονείς από την πλευρά τους ισχυρίζονται πως ο Leblanc απλά δάνεισε το παιχνίδι στον γιο τους.
«Ο Leblanc έδρασε σαν τους παρανοϊκούς δολοφόνους του παιχνιδιού. Το περιεχόμενο του είναι επικίνδυνο και πρέπει να απαγορευτεί. Θα καταβάλω κάθε προσπάθεια για να αποσυρθεί από τα ράφια των καταστημάτων», λέει η μητέρα του Stefan, Giselle Pakeera
Δεν είναι η πρώτη φορά που ένα σχετικό παιχνίδι θεωρείται υπεύθυνο για εγκληματικές ενέργειες. Στις 20 Απριλίου 1999,οι έφηβοι Eric Harris και Dylan Klebold δολοφόνησαν 12 συμμαθητές τους και ένα δάσκαλο στο γυμνάσιο Columbine στο Κολοράντο των ΗΠΑ και στην συνεχεία αυτοκτόνησαν. Οι γονείς των θυμάτων μήνυσαν 25 εταιρίες κατασκευής βίαιων παιχνιδιών μεταξύ των οποίων και το Doom, ως ηθικούς αυτουργούς. Τραγική ειρωνεία, εδώ και ένα χρόνο κυκλοφορεί παιχνίδι στο διαδίκτυο με τον τίτλο: Super Columbine Massacre RPG όπου ζητείτε από τους παίκτες να μπουν στο ρόλο των δυο έφηβων δολοφόνων.
Τον Απρίλιο του 2002 0 19χρονος Robert Steinhaeuser αυτοκτόνησε στο σχολείο του Johannes Gutenberg,αφου προηγουμένως είχε δολοφονήσει 13 καθηγητές και 2 συμμαθητές του. Σύμφωνα με μαρτυρίες ο θύτης ήταν φανατικός παίκτης του Counterstrike.Ένα από τα πρωτοσέλιδα της επόμενης μέρας έγραφε: « Ο δολοφόνος είχε εκπαιδευτεί από ένα video game».
O Μark Eyles ειδικός μελετητής των videogames, επιρρίπτει τις ευθύνες στους γονείς. « Η εντύπωση ότι τα παιχνίδια σε καθιστούν δολοφόνο είναι λανθασμένη.Δεν μπορούμε να απαγορεύσουμε ένα εξαιρετικά βίαιο παιχνίδι, το οποίο φέρει την ένδειξη μόνο για ενήλικους, επειδή ενδέχεται να βρεθεί στα χέρια μικρών παιδιών. Οι γονείς οφείλουν να είναι περισσότερο υπεύθυνοι».
Από την πλευρά του ο δικηγόρος Jack Thompson επικεφαλής της καμπανιάς κατά των βίαιων παιχνιδιών, είναι πεπεισμένος πως η αύξηση της εγκληματικότητας των ανήλικων συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με παιχνίδια όπως το Manhunt. «Πρόκειται για προσομοιωτές δολοφονιών. Σύμφωνα με νευρολογικές έρευνες, οι εγκέφαλοι των ανήλικων επεξεργάζονται με διαφορετικό τρόπο το περιεχόμενο των παιχνιδιών και προχωρούν σε μια διαδικασία ταύτισης, σε αντίθεση με τους ενήλικες».
Πάντως σε καμία περίπτωση ο στιγματισμός των μέσων δεν είναι σωστός και δίκαιος, το θέμα είναι πως χρησιμοποιούνται και από ποιους. Ότι υπάρχει θέμα παιδικής εγκληματικότητας είναι σίγουρο γεγονός, που το ζούμε όλο και πιο έντονα και στην χώρα μας. Είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα και επιβάλλεται να αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα από την πολιτεία και τα Μ.Μ.Ε.
![Ο απολογητής του φασισμού Νάσος Θεοδωρίδης του ΣΥΝ [πηγή γελοιογραφίας: Εμπροσθοφύλακας www.efylakas.com]](https://lh3.googleusercontent.com/blogger_img_proxy/AEn0k_vqA_H8STmjnObBExmp6WbfqutJiFqy1Xk1Xn_29xQkkdT5cRolYO6h5JmEugXAcI5By0_bBM83CnAALT3a_yvgTv6t8prmpm3XWiz_pZtzwApsneIaoH_GZVe7G9eWZufqxnSUw8G9VG82UuA-mQc9=s0-d "Ο απολογητής του φασισμού Νάσος Θεοδωρίδης του ΣΥΝ [πηγή γελοιογραφίας: Εμπροσθοφύλακας www.efylakas.com]")
